Moet testen een onderdeel van een tutorial zijn?

Onlangs las ik Building Web APIs with ASP.NET Core van Valerio De Sanctis – niet omdat het ontwikkelen van Web API’s in ASP.NET Core onontgonnen terrein voor me was, maar omdat het nooit kwaad kan om op zoek te gaan naar gaten in je kennis, ook als je een techniek al tijden gebruikt. (Zie ook deze blog, bijvoorbeeld.) Bovendien had ik het boek in een vroege fase gereviewd1, en ik was benieuwd wat er uiteindelijk van was geworden.

Lang verhaal kort: het is een uitstekende inleiding geworden voor iedereen die Web API’s in ASP.NET Core wil leren ontwikkelen. Het boek is een ruim vierhonderd pagina lange technische tutorial, waarin De Sanctis de lezer op een aangenaam rustig tempo bij de hand neemt tijdens de ontwikkeling van een REST API in .NET. Het boek is daarom een aanrader voor met name junior ontwikkelaars.

Technisch

Meer ervaren ontwikkelaars zullen het boek wellicht wat minder enthousiast dichtslaan. De focus van Building Web APIs ligt namelijk voornamelijk op het technische: welke (framework-specifieke) code moet ik schrijven om bepaalde functionaliteit voor elkaar te krijgen?

Dat is een valide invalshoek, maar hij matcht niet helemaal met de opzet van het boek. Building Web APIs is namelijk gebouwd rondom één uitgebreide case study: het implementeren van een REST API waarmee een gebruiker bordspelletjes kan creëren, lezen, aanpassen en verwijderen. De Sanctis loodst would be API-ontwikkelaar door het proces van het aanmaken van een nieuw project in Visual Studio tot aan de uitrol naar productie. Onderweg leert de lezer over belangrijke onderwerpen als logging, caching, autorisatie en (zelfs!) documentatie.

Bochten afsnijden

Maar pas op: de code die je aan het eind van het boek hebt geschreven, is op belangrijke punten (nog) helemaal niet productierijp. Om de functionaliteit van ASP.NET Core zo duidelijk mogelijk naar voren te brengen, snijdt De Sanctis regelmatig een bocht af in zijn codevoorbeelden.

Eén van de meest in het oog lopende bad practices die hij bijvoorbeeld etaleert, is het volstoppen van de methods in zijn Controllers met logica – tot aan het ophalen van data uit de database aan toe. In een productierijpe applicatie is dat uiteraard een no go, een schending van het Single-Responsiblity Principe (SRP). Het is namelijk niet de verantwoordelijkheid van een Controller-method om business rules te handhaven of om data op te halen. Zo’n method zou een zo dun mogelijke schil moeten zijn rondom classes die die verantwoordelijkheid wél hebben. De enige verantwoordelijkheid die aan de Controller-method toebehoort, is het ontsluiten van die classes aan de gebruikers van de Web API.

Problematisch

De technische insteek van het boek in het achterhoofd houdend, zijn De Sanctis' codevoorbeelden niet per se problematisch. In die zin is dit dan ook geen punt van kritiek. Maar het is wel iets waar je je – zeker als junior ontwikkelaar! – goed bewust van moet zijn. De code in Building Web APIs with ASP.NET Core is niet bedoeld om één op één in productie te gebruiken, het is bedoeld om je bekend te maken met de techniek.

Wel problematisch is de volledige afwezigheid van enige vorm van geautomatiseerd testen van de Web API in het boek. Want de aanwezigheid van tests is misschien niet voldoende om een stuk code productierijp te maken, hun aanwezigheid is daarvoor wel degelijk noodzakelijk. En de infrastructuur hiervoor bestaat ook gewoon. Met de WebApplicationFactory class is het mogelijk om een virtuele Web API de lucht in te slingeren om integratietests tegen af te vuren.

Niet optioneel

Nu is het zeker waar dat het testen van een Web API zelfs met deze infrastructuur geen eenvoudige opgave is. Om deze tests voor elkaar te krijgen, zal er ofwel een database moeten worden gemockt, of er zal een testdatabase voor moeten worden opgezet. (Dit is gelukkig dankzij het bestaan van Testcontainers makkelijker dan ooit.) Het is niet ondenkbaar dat De Sanctis' toch al redelijk ruim uitgevallen boek er dankzij dit onderwerp een stuk dikker op zou zijn geworden.

Maar dat is een consequentie die wat mij betreft meer dan gerechtvaardigd is vanwege het signaal dat ze afgeeft: testen is niet optioneel. Wie een stuk code in een professionele context naar productie wil loodsen – of dat nu een Web API is of iets anders –, moet nadenken over geautomatiseerde tests. Sterker nog, als gepassioneerd aanhanger van Test-Driven Development (TDD) zou ik willen stellen: zo iemand zal eerst na moeten denken over geautomatiseerde tests, voordat deze een GET-, POST-, PUT- of DELETE-endpoint uit begint te coderen.

En hoewel ik blij ben dat ik dankzij De Sanctis nu wat meer weet over de gebruiksvriendelijke features van ASP.NET Core, betreur ik het dat die wereld dankzij Building Web APIs with ASP.NET Core niet een stap dichterbij is gekomen.


  1. Mocht je denken: hé, dat zou ik ook wel eens interessant vinden!, klik dan hier voor meer informatie over het reviewen van manuscripten bij uitgeverij Manning. ↩︎

boeken · recensies · testen · web api's