Drie tips voor beginnende bloggers

Ik ben de laatste die zal beweren dat ‘ie een expert is op het gebied van bloggen. Maar aan de andere kant: ik blog wel al een maandje of wat twee keer per week. Dus ik geloof dat ik met minimale autoriteit over het onderwerp mag spreken - oftewel: met evenveel autoriteit als over elk onderwerp dat op deze blog voorbijkomt.

Bij dezen: dit zijn drie tips die ik softwareontwikkelaars mee zou willen geven die een blog over hun vakgebied zouden willen beginnen.

Tip #1: Schrijf over wat je kent

Ik zal eerlijk zijn: deze tip heb ik schaamteloos gejat uit vrijwel elke gids voor creatief schrijven. Maar: liever goed gejat dan slecht verzonnen - en om maar meteen een andere tip uit vrijwel elke gids voor creatief schrijven te jatten: vermijd zulke clichés als de pest.

Met deze tip maakte ik voor het eerst kennis in de context van het schrijven van fictie. Daarom vatte ik het idee erachter lange tijd als volgt op: schrijf over wat je kent, want dat zorgt ervoor dat je plot en personages geloofwaardig zijn. Misschien was dat, bewust of onbewust, een veroordeling van mijn beperkte fantasie.

Door te bloggen zie ik deze tip nu in een ander licht. Het probleem met schrijven over iets wat je niet kent is dat het verdomd moeilijk is. Hoe kun je in hemelsnaam iets zinvols zeggen over iets waar je totaal geen ervaring mee hebt?

De mogelijkheden van zinvol schrijven over zo’n onderwerp zijn uitgeput met het verkennen en erkennen (als je ze al kan herkennen) van de facetten die je niet begrijpt. Zo’n verkenning kan best zinvol zijn, het is één van de eerste stappen in het opdoen van nieuwe kennis. Maar je moet er toch niet aan denken je dat elke blog alleen maar daarover zou mogen schrijven.

Om zinvol te kunnen schrijven over wat je niet kent, moet je je het onderwerp dus eerst eigen maken. Je zult onderzoek moeten doen. En daar heb je, eerlijk gezegd, helemaal geen tijd voor - niet als je twee blogs per week wil schrijven, in elk geval.

Let wel, dat betekent niet dat je nooit moet schrijven over iets waar je nog geen ervaring mee hebt. Integendeel, voor je persoonlijke en professionele ontwikkeling is het alleen maar goed als je af en toe buiten je gebaande paden treedt en nieuwe kennis opdoet.

Doe onderzoek, verbreed je kennis, maar doe het niet voor je blogs. Doe onderzoek, en blog er vervolgens over. Het verschil is subtiel maar significant.

Waak ervoor te denken dat elke blog gepaard moet gaan met zo’n uitbreiding op je kennis. Een verdieping van je kennis is net zo waardevol - en een stuk eenvoudiger om te schrijven.

Schrijf over wat je kent, of: meen niet alleen te moeten schrijven over wat je nog niet kent.

Tip #2: Schrijf over wat je interesseert

Wat is het eerste dat bij je opkomt als je denkt aan een blog over softwareontwikkeling? Oplossingen van veelvoorkomende programmeerproblemen? Demo’s van de nieuwste technieken? - Wat voor invloed hebben deze associaties op je eigen (toekomstige) blogs?

Het zou zomaar kunnen dat je als beginnend blogger meent te moeten schrijven over bepaalde onderwerpen, omdat je het idee hebt dat blogs over softwareontwikkeling daar nu eenmaal over moeten gaan.

Helemaal immuun hiervoor ben ik zelf ook niet. Dat is waarom veel van mijn eerste blogs gelardeerd waren met code. (Bijvoorbeeld hier, hier en hier.) Ik was impliciet van mening dat een blog over softwareontwikkeling over code moest gaan.

Begrijp me niet verkeerd, blogs mogen natuurlijk heus wel programmeerproblemen als onderwerp hebben, met alle code die daarbij komt kijken. Maar in de loop van de tijd ben ik wel tot de conclusie gekomen dat dat niet per se hetgeen is waar ik over moet schrijven - of wil schrijven.

Er is geen enkele regel die stelt dat een blog over softwareontwikkeling alleen maar over bepaalde onderwerpen mag gaan, of vanuit een bepaalde invalshoek geschreven moet zijn. Ze moeten niet over programmeerproblemen gaan, of de nieuwste technieken.

Het mag natuurlijk wel, maar alleen als je dat wil. Een blog is - onder andere - een middel om je persoonlijke ontwikkeling mee vorm te geven. Schrijf daarom vooral over de dingen waar je je graag in wil ontwikkelen. Kies de dingen die je interesse grijpen, waar je energie van krijgt.

Dit is belangrijk, want een blog bijhouden over een onderwerp dat je eigenlijk niet echt interesseert, is ondoenlijk. Elke zin zal je energie kosten in plaats van energie opleveren. Schrijven zal aan gaan voelen als een klusje, in plaats van iets wat je graag doet om je eigen ontwikkeling - en met een beetje geluk: die van anderen - verder mee te helpen.

Schrijf over wat je interesseert, of: meen niet vanuit een bepaald vooroordeel alleen over sommige onderwerpen te mogen schrijven.

Tip #3: Schrijf in een vorm die bij je past

Deze tip is verwant met de vorige, maar de invalshoek is anders. De vorige ging over de inhoud van je blogs, deze gaat over de vorm.

Daarom stel ik opnieuw de vraag: wat is het eerste dat bij je opkomt als je denkt aan een blog over softwareontwikkeling? Tutorials? Technische verhandelingen? - En wat voor invloed hebben deze associaties op je eigen (toekomstige) blogs?

Het zou zomaar kunnen dat je als beginnend blogger op een bepaalde manier te moeten schrijven. Je zou bijvoorbeeld kunnen menen dat je blogs anderen moeten helpen bij een bepaald probleem, en dat ze dus de vorm van een tutorial móeten hebben. Of je zou kunnen menen dat een blog alleen in abstracte termen over een bepaald programmeerconcept mag spreken, omdat je eigen ervaringen niet relevant zijn voor de lezer.

Ook op dit gebied heb ik zelf een bepaalde groei doorgemaakt, hoewel in mindere mate dan bij de vorige tip. In eerdere blogs meende ik bijvoorbeeld per se referenties te moeten geven naar literatuur (hier en hier). Maar omdat ik al gauw merkte dat ik helemaal geen zin had om onderzoek te moeten doen voor elke blog (zie tip #1), liet ik die gewoonte gauw varen.

Andere vormgerelateerde zaken waar je je als beginnend blogger druk over zou kunnen maken, zijn: elke blog moet een minimum aantal woorden hebben, of elke blog moet een bepaalde mate van volledigheid hebben in zijn presentatie, of elke blog moet leuk zijn om te lezen.

Maar ik herhaal: zulke regels bestaan helemaal niet - afgezien van in je hoofd. Sterker nog, als je het mij vraagt is er geen enkele formele regel waar een blog over softwareontwikkeling aan moet voldoen, afgezien van taal- en spellingsregels.

Het (geforceerd) beperken van je uitdrukkingsmogelijkheden is fnuikend voor je creativiteit. Als je een blog probeert te proppen in een vorm die niet bij jou of bij het onderwerp past, zal het schrijven ervan onherroepelijk in frustratie verzanden.

Een blog kan en mag allerlei vormen hebben. Denk aan tutorials, genummerde lijsten, of dagboekachtige aantekeningen, of zelfs gedichten. Het kan zelfs een tamelijk willekeurige verzameling van indrukken zijn. Als dat jou helpt om je gedachten te ordenen, wees dan niet bang om zo’n vorm te kiezen.

Veel van mijn blogs hebben de volgende structuur: “Laatst overkwam me dit. Dit is wat ik daar van vind.” Waarom? Omdat ze makkelijk zijn om te schrijven!

Wees ook niet bang om te experimenteren met vorm. Schrijf af en toe een tutorial, of houd een uiteenzetting droog en technisch, om te kijken of die manier van schrijven bij je past. Zulke oefeningen kunnen je alleen maar dingen leren - over je onderwerp, maar vooral over jezelf.

Schrijf in een vorm die bij je past, of: meen niet in een bepaalde vorm te moeten schrijven.

Bonustip

Deze tips hebben eigenlijk één overkoepelend doel, en dat is ervoor te zorgen dat het makkelijk voor je wordt om een blog bij te houden. Hoe maak je regelmatig bloggen makkelijk?

Door het leuk te maken. De allerbelangrijkste tip die ik beginnend bloggers kan geven is daarom: have fun!

bloggen · leren · motivatie · werkplezier · zelfstudie